Arytmia

Arytmia polega na zaburzeniach pracy serca objawiających się przyśpieszeniem, zwolnieniem albo nieregularnościami. Czasami arytmia serca jest banalnym problemem, jednak nierzadko jest związana z poważnymi konsekwencjami, nawet zagrażającymi życiu. Choroba może mieć charakter napadowy (pojawia się okresowo) lub długotrwały (utrzymuje się przez długi czas). Wraz z wiekiem zwiększa się ryzyko wystąpienia arytmii.

1. Przyczyny i objawy arytmii serca
Ta choroba serca polega na powstawaniu nierównych odstępów czasowych między następującymi po sobie uderzeniami serca albo okresów nagłego przyśpieszenia lub zwolnienia jego pracy. Pojawiają się one z powodu zaburzeń powstawania i przewodzenia impulsów elektrycznych przez wyspecjalizowane komórki serca. Przyczyną arytmii są najczęściej: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, choroba zastawek serca, zwyrodnienie mięśnia sercowego, zaburzenia ilości elektrolitów we krwi lub przedawkowanie leków, np. glikozydów naparstnicy. Arytmia może mieć również związek z toczniem.

Zaburzenia rytmu serca mogą wywoływać różne dolegliwości, jednak czasem mogą nie powodować żadnych. Najczęstszą dolegliwością jest arytmia serca, która przyczynia się do tzw. kołatania serca. Chorzy odczuwają to jako uczucie szybkiej lub nierównomiernej pracy serca. Pacjenci również narzekają na opóźniony lub „mocny” rytm serca. Natomiast tzw. skurcze dodatkowe powodują uczucie określane jako „przeskakiwania” lub kłucia w klatce piersiowej,chwilowe zatrzymania pracy serca. Arytmia serca może skutkować ogólnym osłabieniem organizmu, bólem w klatce piersiowej, dusznościami, uczuciem gorąca, a nawet wybudzeniem ze snu.
Skurcze dodatkowe serca mogą być wynikiem pojawienia się ognisk ektopowych w sercu, a więc miejsc, w których niezależnie od układu bodźco-przewodzącego następuje wytwarzanie impulsów elektrycznych pobudzających serce.

2. Diagnostyka i leczenie arytmii serca
Po zdiagnozowaniu arytmii należy poszukać przyczyny choroby serca. Poza dokładnym badaniem lekarskim, konieczne są wielokrotne badania EKG. Aby ocenić kondycję serca i płuc, lekarz zaleca następujące badania:

  • RTG klatki piersiowej,
  • ECHO serca.

Jeśli u chorego podejrzewa się lub zdiagnozowano chorobę niedokrwienną serca, należy wziąć po uwagę wykonanie testu wysiłkowego i koronarografii. Osoby leczone lekami moczopędnymi muszą mieć okresowo mierzony poziom elektrolitów, w szczególności potasu, gdyż nieprawidłowe jego wartości mogą spowodować groźne dla zdrowia pacjenta zaburzenia. U pacjenta z utrwalonym migotaniem przedsionków, które leczy się lekami przeciwkrzepliwymi, konieczne jest regularne badanie parametrów krzepnięcia krwi.

Wdrożenie kuracji i jej intensywność uzależnione są od rodzaju zaburzenia pracy serca, od dolegliwości i możliwych konsekwencji choroby. Lekarz musi ocenić, czy przebieg choroby jest łagodny, potencjalnie złośliwy, czy złośliwy. Leczenie arytmii serca jest najskuteczniejsze, jeśli przyczyna choroby jest rozpoznana i możliwa do usunięcia (np. leczenie choroby niedokrwiennej serca, choroby zastawek, unormowanie nadciśnienia tętniczego, wahań hormonalnych). Istotna dla zdrowia jest również zmiana dotychczasowego stylu życia. Konieczna jest zdrowa dieta, utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

Leczenie zabiegowe arytmii może opierać się na:

  • kardiowersji elektrycznej,
  • operacji zastawek serca,
  • leczeniu zabiegowym choroby niedokrwiennej serca,
  • wszczepieniu rozrusznika serca.

Wszczepienie specjalnego urządzenia regulującego rytm serca stosuje się u chorych z nawracająca i ciężką arytmią. Są to tzw. kardiowertery-defibrylatory, regulujące pracę organu, albo stymulatory serca. W niektórych przypadkach następuje odkrycie źle pracującego mięśnia organu i jego usunięcie, co oznacza powrót do zdrowia pacjenta.

Bibliografia:

  • Mandecki T. Kardiologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-2912-0
  • Krzemińska Pakula M. (red.), Kardiologia kliniczna, D.W. Publishing Co., Szczecin 2010, ISBN 1-57107-108-3
  • Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0